Кенді іріктеу процесі қалай жүргізіледі?
Целлюлозаны (тығыздығы мен тұтқырлық дәрежесі бойынша), кенді және концентрацияны талдау үшін сынама алу сияқты әдіс қолданылады. Оның көмегімен өнімнің қандай құрамы (минералогиялық, химиялық және т.б.), оның күйі мен сипаттамаларын білуге болады.
Процесс келесі кезеңдерден тұрады: алдымен үлгілер алынады, содан кейін олар өңделеді, содан кейін олардың құрамын егжей-тегжейлі талдауға дайындалады.
Процедураны дұрыс орындау үшін үлгінің репрезентативті болуы маңызды. Бұл талдау үшін таңдалған материалдың бөлігі бүкіл массаның құрамын дәл көрсетуі керек дегенді білдіреді.
Байыту процесі сынама алу процесіне байланысты. Егер сіз барлық есептеулерді дұрыс орындасаңыз, сыналған және соңғы материалдардың сапасын анықтауға, сондай-ақ барлық технологиялық көрсеткіштерді дұрыс есептеуге болады.
Бастапқы материал туралы мүмкін болатынның бәрін білу үшін тестілеу қажет. Құнды ақпаратты алудың екі жолы бар. Біріншісі - бастапқы массивтің қасиеттерін анықтау. Екінші әдіс - алынған қасиеттерді бүкіл массаға бөлу үшін массаның кішкене бөлігін анықтау.
Тестілеудің бірнеше түрі бар. Жіктеу процедураның мақсатына, яғни талдау нәтижесінде алынған нәтижелердің қалай қолданылатынына байланысты.
Келесі түрлер бөлінеді:
- Кәсіпорынға сақталған немесе түсетін кенді тексеру үшін жүргізіледі. Тауар балансын жасау кезінде бұл процедура негізгі рөл атқарады.
- Баланс және операциялық бар. Соңғысы байыту процесін жеңілдетеді.
Тауар бақылау үшін белгіленген уақыт кезеңін (мысалы, бір ай) есепке алу мақсатында бастапқы және соңғы өнімді талдауға мүмкіндік береді. Тепе-теңдікті сынау жағдайында қысқарақ интервал алынады. Әдетте бұл бір ауысымның ұзақтығына тең. Процедураның операциялық түріне келетін болсақ, процесс концентраттардан алынған үлгілерді дайындау және талдау ұзақтығына байланысты белгілі бір уақыт кезеңі ішінде қамтиды. Уақыт төрттен сағаттан 2 сағатқа дейін болуы мүмкін.
Сынамаларды іріктеу өнімнің құрамы мен процестің жай-күйі туралы ақпаратты іріктеу кезінде тікелей алуға мүмкіндік береді. Процедураның өзі белгіленген схемаға сәйкес қатаң түрде жүзеге асырылады.
Сынама тағы бір белгі бойынша жіктеледі – іріктеу жиілігі. Процедура жүйелі немесе мерзімді түрде орындалады.
Мерзімді сынау материалдардың гранулометриялық құрамын бақылауға мүмкіндік береді: құм, гидроциклондар мен диірмендерден ағызу, кен. Процедура айналым жүктемесін анықтауға мүмкіндік береді.
Жүйелі тестілеу келесі көрсеткіштермен танысуға мүмкіндік береді:
- Кеннің тығыздығының дәрежесі;
- Целлюлозаның сілті концентрациясы;
- Өндіріс процесінде қолданылатын кеннің ылғалдылығы;
- Байыту өнімдерінің сусыздану дәрежесі;
- Қалдықтарда және байыту өнімдерінде рудадағы металдардың болуы;
- Реагенттердің концентрациясы және шығыны;
- Байыту өнімінің концентрациясының тығыздығы;
- Қалыңдатқыштың дренаждық құрамы.
Су-шламды және сапалық-сандық схемаларды есептеу үшін ТП-ны сынау қажет болса, процедураны мерзімді түрде орындау керек. Көбінесе алдын ала белгіленген кестеге сәйкес. Процедураны технологиялық схема немесе реагент режимі өзгерсе де орындауға болады.
Шартты түрде тестілеу процесі екі кезеңге бөлінеді:
- Нүктелік үлгілер таңдалады;
- Олардан біріктірілген үлгі құрастырылады;
- Зертханалық үлгі құрастырылады.
Тестілеу процесін түсіну үшін терминологияны түсіну маңызды. Нүктелік үлгі деп сынама алушының бір кесу кезінде сынама алынатын бастапқы дененің бөлігі түсініледі. Нүктелік үлгілер – белгілі бір уақыт ішінде қалыптасатын біріктірілген үлгінің құрамдас бөліктері, ал аралас үлгі – талдау кезінде тікелей қолданылатын зертханалық үлгі. Бұл түрдегі сынақ ай сайынғы, ауысымдық немесе сағаттық болуы мүмкін.
Үлгіні дұрыс жинау керек. Ең бастысы, ол бастапқы материалдың қасиеттері мен құрамын жақсы көрсетеді. Таңдаудың бұл қасиеті репрезентативтілік деп аталады. Сондықтан үлгінің массасын дұрыс анықтау және оны өңдеудің қандай әдісі болатынын шешу өте маңызды.
Салмаққа келесі факторлар әсер етеді:
- Өнімнің физикалық және химиялық қасиеттері;
- Материал бөлігінің өлшемдері;
- Жүргізілген зерттеулердегі дәлдіктің қажеттілігі.
Өлшемнің материалдың массасына әсерін Чехот формуласы арқылы көрсетуге болады:
Q = kd 2 , кг,
мұндағы k – бастапқы материалдағы металл құрамына, оның біртектілігі мен құндылығына байланысты коэффициент, ал d – сынау үшін таңдалған материалдың максималды бөлігінің өлшемі.
1-кестеде біртектіліктің k коэффициентіне қалай әсер ететіні көрсетілген:
Кесте 1. k коэффициентінің мәндері.
Category of homogeneity | Ore | ||
---|---|---|---|
Non-ferrous and rare metals | Noble metals | Iron | |
Very homogeneous | 0.05 | 0.2 | — |
Homogeneous | 0.1 | 0.2 | 0.025 |
Moderately homogeneous | 0.15 | 0.4 | 0.05 |
Heterogeneous | 0.2 | 0.8...1 | 0.1 |
Зерттеуді жүргізудің әдістері мен құралдарын анықтау үшін сынау мақсаты, оны өткізу шарттары, материалдың қасиеттері сияқты көрсеткіштерге назар аудару керек. Егер сыналатын өнім қозғалатын болса, сынау үшін көбінесе механикалық сынама алғыштар қолданылады. Құрылғының қабылдағышында жиналған дәлдік үлгілері белгіленген уақыт интервалында бүкіл ағынды кесіп өту арқылы өнімді кесу арқылы алынған, біріктірілген үлгіні құрайды. Целлюлоза ағынын сынау үшін көлденең немесе бойлық ағынды қиылысу әдістерімен сипатталатын сынама алғыштарды пайдалану керек. Мұндай құрылғылар материалды бүкіл ағыннан, яғни бірдей уақыт аралықтарында біркелкі кесуге кепілдік береді.
Бастапқы материалдың массасына қатысты біріктірілген үлгінің массасы мынаған тең:
- Байыту қалдықтары үшін – 0,0004-тен 0,006%-ға дейін;
- Кен үшін — 0,001-ден 0,025%-ға дейін;
- Байыту өнімдері үшін – 0,002-ден 0,2%-ға дейін.
Коммерциялық өнімнен алынған үлгі салмағы 0,001-0,00001% аралығында.
Біріктірілген үлгілерді өңдеу келесі схемалар бойынша жүзеге асырылады:

Өңдеу – көп сатылы процедура. Алдымен рудалық материалды ұсақтап, ұнтақтау керек. Ол үшін диірмен мен ұсақтағыш қолданылады. Маңызды шарт: кесу және араластыру бір уақытта және материалдың өлшемдеріне сәйкес жүргізілуі керек. Басқаша айтқанда, бастапқы үлгі соңғыға айналады, бірақ сонымен бірге оның репрезентативтілігі сақталады. Процедураның мәні төмендетілгенге дейін үлгіні араластыру болып табылады. Бұл материалдың мөлшері мен құрамы бойынша орташа есеппен алуға мүмкіндік береді.
Үлгілерді араластырудың бірнеше жолы бар. Егер рудалық материалдар 100 мм-ден үлкен болса және салмағы 100 кг-нан асса, онда конусты және сақина әдісін қолданады. Егер массасы 25 кг-нан асса және үлкен денелер болмаса, онда прокат жасайды. Ұсақталған үлгілер жағдайында процедура белгілі бір өлшемдегі тесіктері бар елеуіш арқылы жүзеге асырылады. Олар ең үлкен бөліктерден 3 есе үлкен болуы керек. Механикалық араластыру диірмендер мен араластырғыштарды қолдануды қамтиды.
Араластыру процесі төмендеумен жалғасады. Орындау процедурасы материалдың өлшемдері мен көлеміне байланысты. Қысқарту қолмен орындалады. Бұл екі жолмен жүзеге асырылады. Біріншісі - конус әдісі, содан кейін төртке бөлу. Екіншісі - ширектеу және жинау. Ұсақталған материалды немесе 25 мм-ден аз корпусты азайту қажет болса, механикалық редукторлар немесе ойық құрылғылар қолданылады.
Ұсақ ұнтақталған материалдардың үлгілерін алу үшін шаршылауға жүгіну керек. Кеннің химиялық құрамын анықтау әдісі қолданылады. Ұсақталған денелер редукторлармен, диірмендермен және ұсақтағыштармен жабдықталған сынама алу және қалпына келтіру қондырғыларын қолдану арқылы сыналады. Целлюлоза үлгілері бірнеше кезеңде өңделеді. Бұған дейін оларды сусыздандыру және кептіру керек. Температура 105 пен 100 ° C аралығында болуы керек.
Кәсіпорында өндіріс процесін мүмкіндігінше тез бақылау үшін процедураның барлық кезеңдерін автоматтандыру қажет. Арнайы құрылғыларды пайдалана отырып, үлгілерді жылдам таңдауға, жеткізуге және зерттеуге дайындауға, сондай-ақ олардың егжей-тегжейлі талдауын жасауға болады. Автоматты анализаторлар арқылы құнды процесс ақпаратын алуға болады. Олар процестің мүмкіндіктерін айтарлықтай кеңейтті. Алайда, оларды жүзеге асыру әдістемелік сипаттағы кейбір қиындықтарға байланысты кейде проблемалық болып табылады. Бұл қазіргі заманғы басқару жүйелерін сатып алуға қаражаттың жетіспеушілігі, бақылау үшін таңдалған ақпарат құралдарының көптеген қасиеттері және т.б.
Теориялық мәселелердің пайда болуы бақылаудың ең күрделі түрі — аналитикалық сипаттамалармен байланысты. Оның күрделілігі зерттеу процесінің барлық кезеңдерінде оның негізгі аспектілерін дамытуға байланысты қиындықтарды да анықтайды. Техникалық қиындықтарға келсек, мұндағы басты мәселе – техникалық құралдардың жоқтығы. Бұл әсіресе үлгілерді жинау, тасымалдау және дайындау қажет болатын процестің бастапқы кезеңдерінде жиі кездеседі. Бұл сонымен қатар барлық есептеу және аналитикалық технологиялар сенімді емес рөл атқарады, бұл тапсырманы сәтті орындау үшін қажет.